คำพิพากษาศาลแพ่ง อ่างทอง (16 พฤษภาคม 2568): ชาวบ้านฟ้อง Thai Rayon เรียกค่าเสียหายกว่า 74 ล้านบาท จากมลพิษกลิ่น เสียง และน้ำเสีย
วันที่คำพิพากษา: 16 พฤษภาคม 2568
ศาล: ศาลแพ่ง จังหวัดอ่างทอง
คดีหมายเลขดำที่ ส.1/2568 (คดีสิ่งแวดล้อม)
ภูมิหลังของคดี
ชาวบ้านตำบลจำปาหล่อ อำเภอเมือง จังหวัดอ่างทอง รวมตัวกันยื่นฟ้องบริษัท Thai Rayon จำกัด (มหาชน) และกรรมการบริษัท 7 คน ต่อศาลแพ่งจังหวัดอ่างทอง โดยอ้างว่าได้รับผลกระทบจากมลพิษที่เกิดขึ้นจากโรงงานผลิตใยสังเคราะห์ ซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่ใกล้ชุมชน
ตลอดระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมา ประชาชนในพื้นที่ร้องเรียนว่าได้รับผลกระทบต่อสุขภาพและการดำรงชีวิตประจำวันอย่างรุนแรง ไม่ว่าจะเป็น
-
กลิ่นเหม็นสารเคมีที่ฟุ้งกระจายออกมาจากโรงงาน
-
น้ำเสียที่ถูกปล่อยลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ โดยเฉพาะแม่น้ำเจ้าพระยา
-
เสียงดังรบกวนจากการทำงานของเครื่องจักรและกระบวนการผลิต
ประชาชนจึงเรียกร้องค่าเสียหายรวมประมาณ 74 ล้านบาท และขอให้ศาลสั่งให้บริษัทต้องดำเนินมาตรการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม
คำสั่งของศาล
เมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม 2568 ศาลแพ่งจังหวัดอ่างทองมีคำสั่ง รับฟ้อง คดีนี้เป็นคดีสิ่งแวดล้อม (คดีหมายเลขดำที่ ส.1/2568) เพื่อพิจารณาว่าจะมีการชดใช้ค่าเสียหายและมีคำสั่งทางกฎหมายอย่างไรต่อไป
การที่ศาลรับฟ้องหมายถึง ศาลเห็นว่ามีมูลพอที่จะพิจารณาและดำเนินกระบวนพิจารณาต่อไป โดยจะมีการเรียกพยานหลักฐานและการตรวจสอบเชิงวิทยาศาสตร์ประกอบการตัดสิน
ผลกระทบต่อชุมชน
การที่ศาลรับฟ้องคดีนี้ ทำให้ชาวบ้านในพื้นที่มีความหวังว่าจะได้รับการคุ้มครองสิทธิและมีการเยียวยาอย่างเป็นรูปธรรม รวมถึงเป็นแรงกดดันให้บริษัทต้องแสดงความรับผิดชอบต่อผลกระทบที่เกิดขึ้น
ชุมชนรายงานว่าปัญหาที่พบไม่ได้เป็นเพียงความเดือดร้อนชั่วคราว แต่เป็นการสะสมผลกระทบมานาน ทั้งด้านสุขภาพ (ระบบทางเดินหายใจ ปัญหาผิวหนัง ความเครียด) และสิ่งแวดล้อม (คุณภาพน้ำและดิน)
บทเรียนสำคัญ
-
เสียงและกลิ่นก็เป็นมลพิษที่ฟ้องร้องได้ – ไม่จำเป็นต้องเป็นเพียงฝุ่นหรือน้ำเสีย แต่เสียงและกลิ่นที่สร้างความเดือดร้อนก็สามารถนำขึ้นสู่ศาลได้
-
ศาลให้ความสำคัญกับสิทธิชุมชน – คดีสิ่งแวดล้อมในไทยมีแนวโน้มที่ศาลจะคุ้มครองประชาชนมากขึ้น
-
ภาระของผู้ประกอบการ – บริษัทต้องจัดให้มีมาตรการป้องกันและลดผลกระทบอย่างต่อเนื่อง มิฉะนั้นอาจเผชิญคดีเรียกค่าเสียหายสูง
-
บทเรียนต่ออุตสาหกรรมอื่น ๆ – คดีนี้เป็นตัวอย่างชัดเจนว่าหากละเลยข้อร้องเรียนของประชาชน อาจนำไปสู่ความเสียหายทางกฎหมายและภาพลักษณ์ของธุรกิจ
สรุป
คดี Thai Rayon เป็นตัวอย่างสำคัญของการที่ชุมชนสามารถใช้กระบวนการทางกฎหมายเพื่อปกป้องสิทธิของตนเองจากผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม ทั้งเสียงดัง กลิ่น และน้ำเสีย ถึงแม้คดีนี้เพิ่งอยู่ในขั้นตอนการพิจารณา แต่ก็ถือเป็นก้าวสำคัญของการบังคับใช้กฎหมายสิ่งแวดล้อมในไทย และเป็นสัญญาณเตือนชัดเจนต่อภาคอุตสาหกรรมว่าต้องให้ความสำคัญกับมาตรการควบคุมมลพิษอย่างจริงจัง